Na mocy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym organy administracyjne mogą zdecydować o zmianie przeznaczenia nieruchomości uchwalając lub zmieniając miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Może to jednak spowodować spadek wartości działki, np. w przypadku przeznaczenia jej pod drogę publiczną. Jakie roszczenia przysługują właścicielom, gdy wystąpi zmiana przeznaczenia nieruchomości w MPZP?
- Roszczenia przysługujące właścicielowi w związku ze spadkiem wartości nieruchomości określa art. 36 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
- Właściciel nieruchomości może dochodzić roszczeń związanych ze sposobem korzystania z nieruchomości oraz w zakresie spadku wartości nieruchomości
- Realizacja wszystkich roszczeń odbywa się poprzez przesłanie właściwemu organowi administracyjnemu wezwania do spełnienia określonego świadczenia
Roszczenia w związku ze zmianą przeznaczenia nieruchomości w MPZP
Zgodnie z art. 36 ust. 1-3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w związku ze zmianą przeznaczenia nieruchomości w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego właścicielowi nieruchomości przysługują określone roszczenia. Możemy je podzielić na roszczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości oraz w zakresie wartości nieruchomości.
W zakresie sposobu korzystania z nieruchomości można sformułować:
- roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę
- roszczenie o wykupienie nieruchomości lub jej części
Z kolei w zakresie wartości nieruchomości, można wystąpić z roszczeniem o dopłatę różnicy przy zbyciu nieruchomości osobie trzeciej.
Roszczenia dotyczące sposobu korzystania z nieruchomości
Podstawę dla tych roszczeń stanowi będąca następstwem uchwalenia lub zmiany planu miejscowego, niemożność korzystania z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem (Izdebski Hubert, Zachariasz Igor, Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz).
Realizacja tych roszczeń może nastąpić poprzez zaproponowanie nieruchomości zamiennej. Zamiana dokonywana jest za zgodą właściciela nieruchomości.
Roszczenia te ulegają przedawnieniu na zasadach ogólnych – 6 lat od dnia uchwalenia planu miejscowego lub 3 lata jeśli na nieruchomości prowadzona jest działalność gospodarcza.
Odszkodowanie za szkodę poniesioną w związku z uchwaleniem MPZP
Odszkodowanie, o którym mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1 u.p.z.p., przysługuje za poniesioną rzeczywistą szkodę. W wyroku z dnia 12 października 2007 r., V CSK 230/07, LEX nr 485903, Sąd Najwyższy przyjął, że w tym przypadku chodzi o szkodę, która polega na obniżeniu wartości nieruchomości lub która pozostaje w bezpośrednim związku ze zmianą przeznaczenia nieruchomości.
Roszczenie o dopłatę różnicy przy zbyciu nieruchomości
Zgłoszenie tego roszczenia przez właściciela jest możliwe wyłącznie wtedy, jeśli nie skorzysta on z pozostałych uprawnień omówionych powyżej. Warunkiem powstania tego roszczenia jest odpłatne zbycie nieruchomości.
Przedmiotowe roszczenie można zgłaszać w terminie 5 lat od dnia, w którym plan miejscowy albo jego zmiana stały się obowiązujące.
Jak dochodzić roszczeń w związku z uchwaleniem MPZP?
Realizacja wszystkich roszczeń odbywa się poprzez przesłanie właściwemu burmistrzowi (lub wójtowi lub prezydentowi miasta) wezwania do spełnienia określonego świadczenia. W przypadku nieosiągnięcia porozumienia w tej sprawie realizacji roszczenia należy dochodzić na drodze sądowej.
Potrzebują Państwo pomocy w sprawach związanych z nieruchomościami? Nasza Kancelaria reprezentuje klientów w postępowaniach przed organami administracyjnymi. Szczegóły w zakładce prawo budowlane i nieruchomości. Zachęcamy także do kontaktu pod adresem kancelaria@kancelariafrey.pl
