Organizacje pożytku publicznego (w skrócie: OPP), to podmioty, które nie działają w celu osiągnięcia zysków i wszystkie uzyskane środki przeznaczają na realizacje swoich celów statutowych. W dzisiejszym wpisie wyjaśniamy, jak uzyskać status OPP.
- Status OPP organizacje pozarządowe (w tym m.in. stowarzyszenia lub fundacje) mogą uzyskać w oparciu o przepisy ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie
- Aby uzyskać status OPP dany podmiot musi spełnić szereg wymagań, związanych m.in. z jego postanowieniami statutowymi
- Status OPP jest nadawany przez sąd rejestrowy na wniosek zainteresowanej organizacji pozarządowej
Czym jest OPP?
OPP to organizacje pozarządowe (a więc przede wszystkim stowarzyszenia i fundacje, ale także spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością niedziałające w celu osiągnięcia zysku), które na podstawie ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie uzyskały w sądzie potwierdzenie posiadania takiego statusu.
Niewątpliwie warto uzyskać status OPP, ponieważ niesie to za sobą wiele benefitów (najważniejszym z nich jest przede wszystkim możliwość otrzymania 1,5 % podatku od osób fizycznych). Jednak niesie to za sobą również liczne zobowiązania, takie jak dodatkowe obowiązki sprawozdawcze polegające na corocznym sporządzaniu odrębnego sprawozdania merytorycznego, czy konieczność wprowadzenia wewnątrz organizacji bardziej wymagających mechanizmów samokontroli.
Jak uzyskać status OPP?
By uzyskać status OPP organizacja musi spełniać wymagania ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie oraz złożyć do sądu rejestrowego właściwego ze względu na siedzibę odpowiedni wniosek o nadanie jej tego statusu.
Jeśli sąd uzna, że wszystkie wymogi zostały spełnione, zamieści w KRS odpowiednią informację o spełnieniu wymagań. Fundacja uzyskuje status OPP z momentem wpisu do Rejestru (na wyciągu z KRS, w polu „status OPP” wpisane będzie słowo „TAK”).
Uzyskanie statusu OPP – wymogi
Przesłanki, które należy spełnić żeby móc uzyskać status OPP szczegółowo opisuje art. 20 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie.
By uzyskać status OPP zainteresowany podmiot powinien spełniać łącznie następujące wymagania:
- członkowie organu zarządzającego nie byli skazani prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe;
- organizacja pozarządowa prowadzi działalność pożytku publicznego na rzecz ogółu społeczności, lub określonej grupy podmiotów, pod warunkiem, że grupa ta jest wyodrębniona ze względu na szczególnie trudną sytuację życiową lub materialną w stosunku do społeczeństwa;
- organizacja pozarządowa prowadzi działalność nieprzerwanie przez co najmniej 2 lata;
- jeśli organizacja prowadzi działalność gospodarczą, to może ją prowadzić jedynie jako dodatkową w stosunku do działalności pożytku publicznego;
- nadwyżkę przychodów nad kosztami organizacja przeznacza na działalność statutową;
- organizacja ma statutowy kolegialny organ kontroli lub nadzoru, odrębny od organu zarządzającego i niepodlegający mu w zakresie wykonywania kontroli wewnętrznej lub nadzoru, przy czym członkowie organu kontroli lub nadzoru:
- nie mogą być członkami organu zarządzającego ani pozostawać z nimi w związku małżeńskim, we wspólnym pożyciu, w stosunku pokrewieństwa, powinowactwa lub podległości służbowej,
- nie byli skazani prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe,
- mogą otrzymywać z tytułu pełnienia funkcji w takim organie zwrot uzasadnionych kosztów lub wynagrodzenie w wysokości nie wyższej niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za rok poprzedni;
- statut lub inne akty wewnętrzne organizacji zabraniają:
- udzielania pożyczek lub zabezpieczania zobowiązań majątkiem organizacji w stosunku do jej członków, członków organów lub pracowników oraz osób, z którymi członkowie, członkowie organów oraz pracownicy organizacji pozostają w związku małżeńskim, we wspólnym pożyciu albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia albo są związani z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli,
- przekazywania ich majątku na rzecz ich członków, członków organów lub pracowników oraz ich osób bliskich, na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich, w szczególności, jeżeli przekazanie to następuje bezpłatnie lub na preferencyjnych warunkach, wykorzystywania majątku na rzecz członków, członków organów lub pracowników oraz ich osób bliskich na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich, chyba że to wykorzystanie bezpośrednio wynika z celu statutowego,
- zakupu towarów lub usług od podmiotów, w których uczestniczą członkowie organizacji, członkowie jej organów lub pracownicy oraz ich osób bliskich, na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich lub po cenach wyższych niż rynkowe.
- Prowadzenie przez organizację pozarządową nieodpłatnej działalności pożytku publicznego, odpłatnej działalności pożytku publicznego lub działalności gospodarczej wymaga rachunkowego wyodrębnienia tych form działalności w stopniu umożliwiającym określenie przychodów, kosztów i wyników każdej z działalności (z zastrzeżeniem przepisów o rachunkowości).
Zakazy, które zostały sformułowane w art. 20 ustawy względem członków statutowego kolegialnego organu kontroli lub nadzoru, członków organu zarządzającego oraz względem statutu lub innego aktu wewnętrznego fundacji muszą znaleźć wyraźne odzwierciedlenie w treści statutu OPP, o czym orzekł Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 11 maja 2005 r. (III CZP 16/05), natomiast spełnienie wszystkich pozostałych wymogów musi być odpowiednio udokumentowane i udowodnione.
Jak złożyć wniosek, aby uzyskać status OPP?
Żeby uzyskać status OPP należy złożyć za pośrednictwem systemu PRS (Portal Rejestrów Sądowych) złożyć wniosek w tym przedmiocie i dołączyć do niego wszelkie posiadane dokumenty mające wykazać powyższe okoliczności. Do wniosku należy zatem przede wszystkim dołączyć oświadczenia członków organów danego podmiotu o spełnianiu przez nich wymogów określonych w art. 20 ustawy o organizacjach pożytku publicznego i wolontariacie.
Jeśli podmiot zmienia jednocześnie swój statut i powołuje członków organów, to jednocześnie z wnioskiem o uzyskanie statusu OPP trzeba wnieść o zmianę danych w rejestrze i załączyć tekst jednolity statutu.
Potrzebują Państwo pomocy w sprawach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej? Nasza Kancelaria świadczy stałą obsługę fundacji i stowarzyszeń. Szczegóły w zakładce prawo gospodarcze. Zachęcamy także do kontaktu pod adresem: kancelaria@kancelariafrey.pl
