Prawo zamówień publicznych dopuszcza możliwość wspólnego ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego przez wykonawców. W praktyce współpraca wykonawców często przybiera postać konsorcjum. Na czym polega umowa konsorcjum i co musi zawierać?
- Konsorcjum wykonawców to umowa nienazwana prawa cywilnego, strony mają zatem swobodę przy formułowaniu jej postanowień
- Umowa ta ma charakter tymczasowy i jest zawierana w celu osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego
- Obowiązkiem konsorcjantów jest powołanie pełnomocnika konsorcjum, który będzie reprezentował wykonawców w stosunkach z zamawiającym
Wspólne ubieganie się o udzielenie zamówienia publicznego
Zgodnie z art. 58 Prawa zamówień publicznych wykonawcy mogą wspólnie ubiegać się o udzielenie zamówienia. Co ważne, zamawiający nie może wymagać od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia posiadania określonej formy prawnej w celu złożenia oferty lub wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.
Popularnością wśród wykonawców cieszy się umowa konsorcjum zawierana na potrzeby ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego. Rozwiązanie to ma wiele zalet dla wykonawców, ponieważ dopuszczalne jest sumowanie potencjałów przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia. Ponadto, warunek udziału w postępowaniu dotyczący uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, jest spełniony, jeżeli co najmniej jeden z wykonawców posiada uprawnienia do prowadzenia takiej działalności i zrealizuje roboty budowlane, dostawy lub usługi, do których realizacji te uprawnienia są wymagane.
Na czym polega umowa konsorcjum?
Konsorcjum to umowa, w ramach której dwa lub więcej podmiotów zobowiązują się do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego, którym może być m.in. wspólne ubieganie się o udzielenie zamówienia publicznego, a następnie jego realizacja.
Warto pamiętać, że tak jak w spółce cywilnej, w związku z podpisaniem umowy konsorcjum nie powstaje żaden nowy podmiot prawny. Niezależnie od siebie osobowość prawną posiadają wyłącznie partnerzy konsorcjum. Między konsorcjantami nie muszą też powstać więzi organizacyjne, z uwagi na tymczasowość umowy. Chociaż konsorcjum przypomina spółkę cywilną, to w odróżnieniu od niej partnerzy nie muszą wnosić żadnych wkładów na potrzeby realizacji wspólnego celu.
Co musi zawierać umowa konsorcjum?
Konsorcjum to umowa nienazwana prawa cywilnego, co oznacza, że nie jest szczegółowo uregulowana w przepisach. Strony umowy mogą więc swobodnie ustalać swoje wzajemne prawa i obowiązki. Konsorcjanci powinni przede wszystkim szczegółowo uregulować podział obowiązków na etapie realizacji zamówienia. W umowie warto ustalić zagadnienia związane ze sporządzeniem oferty, podziałem wykonania zamówienia oraz kwestie rozliczeń. Do istotnych kwestii należy także odpowiedzialność za kary umowne i szkody, ponoszenie kosztów oraz wniesienie zabezpieczenia należytego wykonania umowy.
Należy jednak pamiętać, że zgodnie z art. 455 ust. 1 p.z.p. konsorcjanci ponoszą solidarną odpowiedzialność za wykonanie umowy i wniesienie zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Oznacza to, że jeśli któryś z partnerów nie wykonuje zamówienia zgodnie z ustalonym podziałem obowiązków, nie ma przeszkód żeby zamawiający wezwał dowolnego z wykonawców do wykonania umowy. Przepis ten ma charakter bezwzględnie obowiązujący i nie może zostać wyłączony wolą stron.
Pełnomocnik konsorcjum
Jednym z najważniejszych elementów umowy konsorcjum jest ustanowienie pełnomocnika, który będzie reprezentował konsorcjantów w stosunkach z zamawiającym. Pełnomocnik może być ustanowiony do reprezentowania ich jedynie w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo do reprezentowania w postępowaniu, a potem także zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego. Umocowanie pełnomocnika powinno wynikać szczegółowo z umowy konsorcjum.
Co istotne, pełnomocnik nie tylko podejmuje działania w imieniu partnerów konsorcjum, ale także odbiera oświadczenia od zamawiającego. Informacja przekazana pełnomocnikowi będzie zatem wywierać skutek w stosunku do wszystkich konsorcjantów. Pełnomocnikiem może być zarówno jedna ze stron umowy konsorcjum, jak i osoba trzecia. Częstą praktyką jest wyznaczenie tzw. lidera konsorcjum, czyli ustalenie, który z partnerów zostanie pełnomocnikiem.
Potrzebują Państwo pomocy w związku z ubieganiem się o udzielenie zamówienia publicznego? Nasza Kancelaria doradza wykonawcom na każdym etapie postępowania. Zachęcamy do kontaktu pod adresem kancelaria@kancelariafrey.pl