Ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych przyznaje przedsiębiorcom będącym osobami fizycznymi pewne uprawnienia dotychczas zarezerwowane jedynie dla konsumentów (a więc dla osób dokonujących czynności prawnych z przedsiębiorcami, niezwiązanych bezpośrednio z ich działalnością gospodarczą).
- Od stycznia 2021 r. rozszerzona została ochrona konsumencka i także niektórzy przedsiębiorcy mogą skorzystać z uprawnień dotychczas zarezerwowanych wyłącznie dla konsumentów
- Zmiany dotyczą zakupów lub usług nabytych na podstawie umowy, z której treści wynikać będzie, że nie posiada ona dla niego charakteru zawodowego
- Nowelizacja obejmuje m.in. kwestie rękojmi, odstąpienia od umowy oraz klauzul niedozwolonych
Ochrona konsumencka dla przedsiębiorcy – kiedy przysługuje?
Warunkiem skorzystania z nowych rozwiązań będzie jednak nabycie towaru lub usługi bezpośrednio związanej z działalnością gospodarczą przedsiębiorcy, na podstawie umowy, z której treści wynikać będzie, że nie posiada ona dla niego charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez niego działalności gospodarczej, udostępnionego w CEIDG.
Poniżej omawiamy szczegółowe uprawnienia przyznawane przedsiębiorcom.
Ochrona konsumencka – wzorce umowne i klauzule niedozwolone
Do przedsiębiorców znajdą zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące stosowania niedozwolonych postanowień umownych. Przedsiębiorcy nie będą zatem wiązać postanowienia umowy nieuzgodnione indywidualnie, jeżeli kształtować będą jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Nie dotyczy to jednak postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.
Jako przykładowe klauzule niedozwolone Kodeks cywilny wskazuje postanowienia umowne, które m.in.: wyłączają lub ograniczają odpowiedzialność względem konsumenta za szkody na osobie, wyłączają lub istotnie ograniczają odpowiedzialność względem konsumenta za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, uzależniają zawarcie umowy od przyrzeczenia przez konsumenta zawierania w przyszłości dalszych umów podobnego rodzaju.
Ochrona konsumencka przedsiębiorcy a rękojmia
Modyfikacji ulegną także uprawnienia przedsiębiorców dotyczące rękojmi za wady rzeczy przy sprzedaży. Zastosowanie znajdzie także domniemanie istnienia wady w rzeczy sprzedanej w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego, jeżeli wada fizyczna została stwierdzona przed upływem roku od wydania rzeczy. Przedsiębiorca, oprócz dotychczasowego oświadczenia o obniżeniu ceny lub o odstąpieniu od umowy, będzie mógł także zażądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo zażądać usunięcia wady. Od przyszłego roku także dla przedsiębiorcy milczenie sprzedawcy przez 14 dni będzie równoznaczne z uznaniem reklamacji.
Co więcej, przedsiębiorca nie będzie tracił swoich uprawnień jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wadzie, a w przypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później – jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej stwierdzeniu. Kupujący nie będzie także dłużej uprawniony, a gdy interes sprzedawcy tego wymaga – obowiązany sprzedać rzecz z zachowaniem należytej staranności, jeżeli istnieje niebezpieczeństwo pogorszenia rzeczy.
Nadal jednak będzie możliwe umowne rozszerzenie, ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności sprzedającego z tytułu rękojmi.
Prawo do odstąpienia od umowy zawieranej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa
Przedsiębiorca który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, będzie mógł w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny i co do zasady, bez ponoszenia kosztów. Do skutecznego odstąpienia konieczne będzie złożenie oświadczenia o odstąpieniu (dla jego skuteczności wystarczy wysłanie oświadczenia przed upływem terminu). W przypadku odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa umowę uważać się będzie za niezawartą. Przedsiębiorca będzie miał obowiązek zwrócić rzecz sprzedawcy lub przekazać ją osobie upoważnionej przez sprzedawcę do odbioru niezwłocznie, jednak nie później niż 14 dni od dnia, w którym odstąpił od umowy.
Konsekwencje przyznania ochrony konsumenckiej przedsiębiorcom
Skutkiem zaplanowanego wejścia w życie nowych przepisów jest konieczność dostosowania do nich dotychczas stosowanych przez sprzedawców regulaminów lub innych wzorów umownych. Zmian będą wymagały m.in. kwestie rozpatrywania reklamacji oraz odstąpienia od umowy.
Nowe przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2021 r. Wyżej omówione rozwiązania znajdą jednak zastosowanie jedynie do umów zawieranych po tej dacie.
Potrzebują Państwo pomocy w sprawach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej? Nasza Kancelaria świadczy usługi w tym zakresie. Szczegóły w zakładce prawo gospodarcze. Zachęcamy także do kontaktu pod adresem: kancelaria@kancelariafrey.pl
