Jednym z rodzajów orzeczeń wydawanych przez sądy w postępowaniu cywilnym są nakazy zapłaty. Poniżej wyjaśniamy, czym różnią się poszczególne rodzaje nakazów zapłaty oraz jak zaskarżyć nakaz zapłaty w skuteczny sposób.
- W procedurze cywilnej wyróżniamy dwa rodzaje nakazów zapłaty: nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym oraz nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym
- Chcąc zaskarżyć nakaz zapłaty musimy wnieść odpowiednio: sprzeciw od nakazu zapłaty lub zarzuty od nakazu zapłaty
- W przeciwieństwie do zarzutów, sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym nie podlega opłacie
Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym
Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym może być wydany w toku trzech postępowań: zwykłego, elektronicznego (tzw. EPU) oraz europejskiego postępowania nakazowego. Przedmiotowy nakaz zapłaty może być wydany zarówno przez sąd, jak i przez referendarza sądowego.
Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym należy wnieść w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia, do sądu który wydał zaskarżone orzeczenie. W sprzeciwie należy poruszyć wszelkie kwestie formalne (np. podnieść zarzut zapisu na sąd polubowny), jak również i materialne (np. wskazanie, że roszczenie przedawniło się).
Wskutek wniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym traci moc, a sprawa zostanie rozpoznana na rozprawie.
Sprzeciw od nakazu zapłaty w EPU
Kodeks cywilny nieco odmiennie reguluje kwestię wnoszenia sprzeciwu od nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym.
Przede wszystkim należy pamiętać o tym, że w sprzeciwie należy powołać wszystkie zarzuty, jakie strona zamierza podnieść w toku postępowania, pod rygorem utraty możliwości powoływania się na nie na dalszym etapie sprawy. Również w tym przypadku termin na wniesienie sprzeciwu wynosi 14 dni.
Co ważne, w przypadku EPU wniesienie sprzeciwu powoduje umorzenie postępowania. Powód uzyskuje w takiej sytuacji prawo do złożenia pozwu w sądzie ustalonym według właściwości ogólnej.
W przeciwieństwie do tradycyjnego postępowania do sprzeciwu wnoszonego w EPU pozwany nie dołącza dowodów, a jedynie powołuje się na nie w treści pisma.
Zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym
O tym, czym jest nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym i co oznacza dla pozwanego jego wydanie przeczytają Państwo w tym artykule.
Zarzuty od nakazu zapłaty należy wnieść w terminie miesiąca od dnia doręczenia zarzutów wraz z pozwem. Zarzuty powinny zawierać nie tylko zarzuty merytoryczne (np. kwestionowanie istnienia powództwa ze względu na spłatę zobowiązania), ale także zarzuty formalne (np. zarzut niewłaściwości sądu).
Skuteczne wniesienie zarzutów od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym sprawia, że nakaz ten nie uprawomocni się, jednak nadal będzie mógł zostać wykorzystany jako tytuł zabezpieczenia. Sprawa będzie natomiast podlegała rozpoznaniu w zwykłym toku postępowania. Co oznacza udzielenie zabezpieczenia w postępowaniu cywilnym wyjaśniliśmy w tym wpisie.
W przeciwieństwie do sprzeciwu, zarzuty od nakazu zapłaty podlegają opłacie w wysokości 3/4 opłaty należnej od pozwu.
Co istotne, zarzuty od nakazu zapłaty stanowią środek zaskarżenia, mogą więc zostać w każdym czasie cofnięte. W takim wypadku pozwany może liczyć na całościowy lub częściowy zwrot uiszczonej opłaty.
Wymogi formalne dla pism procesowych
Obydwa wyżej wymienione środki zaskarżenia muszą spełniać wymogi przewidziane dla pierwszych pism procesowych wnoszonych w sprawie.
Zarówno sprzeciw, jak i zarzuty powinny zatem zawierać:
- oznaczenie sądu i wydziału, do którego pismo jest skierowane
- imiona i nazwiska lub nazwy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników
- numer PESEL pozwanego (dla osoby fizycznej) lub numer NIP (dla przedsiębiorcy) albo numer KRS (dla podmiotu zarejestrowanego w Krajowym Rejestrze Sądowym)
- oznaczenie rodzaju pisma: odpowiednio „sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym” lub „zarzuty od nakazy zapłaty w postępowaniu nakazowym”
- oznaczenie zaskarżonego orzeczenia sądu, z podaniem daty, rodzaju i organu (tj. sądu lub referendarza sądowego), który je wydał
- sygnaturę sprawy
- osnowę wniosku
- w przypadku zarzutów należy także wskazać, czy nakaz zaskarżamy w całości, czy w części
- wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek lub oświadczenie
- wskazanie dowodów na wykazanie każdego z tych faktów
- podpis strony
- wymienienie załączników
- w przypadku zarzutów także dowód uiszczenia opłaty
Do sprzeciwu lub zarzutów pozwany powinien dołączyć posiadane dowody. Jeśli nie reprezentuje go profesjonalny pełnomocnik musi dołączyć dokumenty w oryginale oraz w kopii przeznaczonej dla przeciwnika procesowego.
Niespełnienie któregokolwiek z ww. wymogów będzie skutkować wezwaniem strony do uzupełnienia braków formalnych pod rygorem zwrotu pisma, w terminie nie krótszym niż 7 dni od dnia doręczenia wezwania.
Zarówno sprzeciw, jak i zarzuty należy sporządzić na piśmie i złożyć w biurze podawczym sądu lub przesłać pismo listem poleconym za pośrednictwem poczty. Ilość odpisów pisma uzależniona jest od liczby uczestników postępowania.
Trochę inaczej sprawa ma się w przypadku sprzeciwu wnoszonego w EPU. W tym postępowaniu wyłącznie właściwym sądem jest Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie. Korespondencję do tego sądu można przesyłać zarówno tradycyjnie – listem poleconym, jak i elektronicznie za pośrednictwem platformy udostępnionej przez ww. sąd.
Potrzebują Państwo pomocy prawnej w postępowaniu sądowym? Nasza Kancelaria reprezentuje klientów w postępowaniach przed sądami powszechnymi i sądami administracyjnymi. Zachęcamy do kontaktu pod adresem kancelaria@kancelariafrey.pl