Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 8 marca 2022 r., w sprawie C-205/20 w istotny sposób wpływa na zasady wymierzania kar pieniężnych nakładanych w związku z nieprzestrzeganiem przepisów dotyczących delegowania pracowników, w tym m.in. w zakresie błędów w sporządzaniu i przechowywaniu dokumentacji pracowniczej pracowników delegowanych. Jakie są konsekwencje wyroku TSUE dla polskich przedsiębiorców?
- Obowiązkiem pracodawcy delegującego pracowników do innych państw członkowskich UE jest przestrzeganie standardów tego kraju dotyczących zatrudniania pracowników
- Za naruszenie tych obowiązków w niektórych państwach przewidziane są wysokie kary
- Sądy krajowe mają jednak możliwość modyfikacji kar na mocy przepisów unijnych, kierując się zasadą proporcjonalności
Obowiązki pracodawców delegujących pracowników do krajów UE
Tymczasowe kierowanie pracowników na obszar innych państw UE wiąże się z koniecznością spełnienia szeregu obowiązków przez pracodawcę. Na mocy unijnych aktów prawnych (w tym w szczególności Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/957 z dnia 28 czerwca 2018 r. zmieniającej dyrektywę 96/71/WE dotyczącą delegowania pracowników w ramach świadczenia usług), pracodawca zobowiązany jest do przestrzegania także przepisów dotyczących zatrudniania pracowników w kraju przyjmującym.
Dotyczy to przede wszystkim konieczności zapewnienia warunków pracy, takich jak te, które obowiązują z mocy prawa w danym państwie członkowskim. W konsekwencji, pracodawca musi spełnić szereg obowiązków, które mogą być nieznane prawodawstwu jego kraju. Oznacza to także, że pracodawca może podlegać karom za ich nieprzestrzeganie.
Okoliczności wydania wyroku
Słowacka spółka CONVOI s.r.o. oddelegowała swoich pracowników do spółki austriackiej – Niedec Global Appliance Austria GmbH. Podczas kontroli właściwy organ uznał, że doszło do naruszenia austriackiej ustawy o przeciwdziałaniu dumpingowi płacowemu i socjalnemu i nałożył na NE, jako przedstawiciela CONVOI, grzywnę w kwocie 54.000,00 euro. Organ mógł nałożyć karę w tak wysokiej kwocie, ponieważ austriackie przepisy przewidują odrębną karę za każdego pracownika, którego dokumentacja pracownicza nie spełnia wymogów oraz kumulację kar z tytułu różnych naruszeń. Jednocześnie austriackie przepisy nie wprowadzają ograniczeń dotyczących maksymalnego wymiaru tego rodzaju kar.
W związku z powyższym spółka, której wymierzono surową grzywnę, zaskarżyła decyzję organu do sądu administracyjnego. Sąd powziął wątpliwości, czy wyżej opisane zasady wymierzania kar administracyjnych nie naruszają art. 20 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/67/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie egzekwowania dyrektywy 96/71/WE dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług […]. W efekcie zwrócił się do TSUE z pytaniem prejudycjalnym, czy art. 20 dyrektywy 2014/67/UE jest przepisem unijnym, który może być bezpośrednio stosowany przez sądy krajowe państw członkowskich.
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości
Wyrokiem z dnia 8 marca 2022 r., w sprawie C-205/20 TSUE orzekł, że jednostki mogą wprost powoływać się na art. 20 dyrektywy 2014/67/UE. Wynika to z faktu, że przepis ten jest bezpośrednio skuteczny, ponieważ wymóg proporcjonalności kar przewidziany w tym przepisie ma charakter bezwarunkowy. Z treści art. 20 wynika ponadto, że państwa członkowskie mają zakaz nakładania kar nieproporcjonalnych.
Dalej TSUE wskazał, że państwa członkowskie dysponują pewną swobodą w zakresie wprowadzania założeń art. 20 do krajowych porządków prawnych. W ocenie Trybunału nie wyklucza to jednak możliwości przeprowadzenia kontroli sądowej w celu sprawdzenia, czy dane państwo członkowskie nie przekroczyło granic uznania przy transpozycji tego przepisu. Z tego względu strona postępowania ma prawo powołać się w jego toku bezpośrednio na przewidziany w art. 20 dyrektywy 2014/67/UE wymóg proporcjonalności kar.
Trybunał przypomniał także, że z orzecznictwa TSUE wynika, że jednostka zawsze może powołać się na przepisy dyrektyw, które w swej treści są bezwarunkowe i wystarczająco precyzyjne. Dotyczy to sytuacji, w których państwo członkowskie w ogóle nie transponowało dyrektywy do prawa krajowego w wyznaczonym terminie lub dokonało transpozycji w niewłaściwy sposób.
Konsekwencje wyroku dla polskich firm
Przedmiotowy wyrok może wywrzeć istotny wpływ na działalność wielu polskich przedsiębiorców. Polska znajduje się bowiem w czołówce krajów delegujących najwięcej pracowników do innych państw członkowskich Unii Europejskiej, w szczególności w branży budowlanej, IT, czy transportowej.
W związku z omawianym wyrokiem, w przypadku sporu, co do wysokości nałożonych grzywien, sądy będą musiały badać, czy wymierzona kara pozostaje proporcjonalna. Jeżeli w toku postępowania sąd dojdzie do wniosku, że kara jest niewspółmierna do wagi naruszenia, jego obowiązkiem będzie jej zmiana.
Potrzebują Państwo pomocy w sprawach sądowych? Nasza Kancelaria reprezentuje klientów w postępowaniach przed sądami. Zachęcamy do kontaktu pod adresem: kancelaria@kancelariafrey.pl