Już niedługo wejdą w życie istotne zmiany w Kodeksie pracy. Celem tych zmian jest zapewnienie pracownikom korzystniejszych warunków pracy. Nowelizacja dotyczy m.in. uprawnień rodzicielskich. Poniżej prezentujemy przegląd zmian ujętych w projekcie nowelizacji.
Zwolnienie z pracy w sprawach rodzinnych
Nowelizacja przewiduje wprowadzenie możliwości zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w danym roku kalendarzowym. Pracownik powinien złożyć wniosek o skorzystanie z tego zwolnienia najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia, a pracodawca zobowiązany jest do uwzględnienia takiego żądania.
Za okres takiego zwolnienia pracownik otrzyma połowę należnego wynagrodzenia.
Urlop opiekuńczy
Przewidywane jest także wprowadzenie instytucji urlopu opiekuńczego w wymiarze 5 dni przypadających na dany rok kalendarzowy w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny (syn, córka, matka, ojciec, małżonek) lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym (co umożliwia również skorzystanie z takiego urlopu współlokatorom, czy osobom będącym w związku partnerskim), która wymaga znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych.
Wniosek o taki urlop będzie mógł zostać złożony na piśmie lub elektronicznie. Trzeba będzie go złożyć nie później niż 1 dzień przed rozpoczęciem urlopu, a we wniosku wskazywać będzie się imię i nazwisko osoby, która wymaga znacznej opieki, przyczynę, dla której konieczna jest właśnie nasza pomoc, w przypadku członka rodziny – stopień pokrewieństwa a w przypadku osoby niebędącej członkiem rodziny – adres zamieszkania tej osoby.
Ochrona osób korzystających z uprawnień rodzicielskich
W obecnym stanie prawnym art. 177 Kodeksu pracy zakazywał wypowiadania lub rozwiązania umowy o pracę w okresie ciąży, a także w czasie urlopu macierzyńskiego pracownicy.
Zgodnie z nowelizacją do ww. przepisu dodany zostanie zakaz prowadzenia przez pracodawcę przygotowań dotyczących zamiaru rozwiązania stosunku pracy z pracownicami w ciąży, pracownikami, którzy wystąpili z wnioskiem o udzielenie części urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego albo jego części oraz urlopu rodzicielskiego albo jego części, jak również z pracownikami, którzy złożyli do wniosek o elastyczną organizację pracy.
Wydłużenie urlopu rodzicielskiego
Projekt ustawy przewiduje zwiększenie wymiaru urlopu rodzicielskiego przysługującego rodzicom. Dotychczasowe 32 tygodnie przysługujące w przypadku urodzenia jednego dziecka zostaną wydłużone do 41 tygodni, 34 tygodnie przypadające po urodzeniu dwójki lub więcej dzieci – do 43 tygodni. Rodzicom dzieci z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem albo nieuleczalną chorobą zagrażającą życiu powstałą w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu będzie przysługiwał urlop rodzicielski w wymiarze do 67 tygodni.
Urlop rodzicielski jest przewidziany zarówno dla matki, jak i dla ojca. Każdemu z nich będzie przysługiwać osobno po 9 tygodni urlopu rodzicielskiego. Urlopem tym nie można będzie się dzielić z drugim rodzicem. Niewykorzystany urlop będzie więc przepadać.
Zmiany dotyczące urlopu ojcowskiego
Skrócenie okresu w którym ojciec ma prawo skorzystać z urlopu ojcowskiego do ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia. W poprzednim stanie prawnym ojciec dziecka mógł skorzystać z urlopu rodzicielskiego do ukończenia przez nie 24. miesiąca życia.
Elastyczne warunki pracy rodzica
Dodana zostałą możliwość zastosowania elastycznej organizacji pracy wobec pracowników wychowujących dziecko do ukończenia przez nie 8. roku życia. W ramach uelastycznienia warunków pracy możliwe będzie:
- telepraca
- praca w obniżonym wymiarze czasu pracy
- praca w systemie pracy weekendowej
- praca w systemie skróconego tygodnia pracy
- praca w systemie ruchomego czasu pracy
- praca w systemie indywidualnego czasu pracy
- praca w systemie przerywanego czasu pracy
Elastyczne warunki pracy są zapewniane na wniosek pracownika złożony najpóźniej na 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z elastycznej organizacji pracy. Pracodawca w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku powinien poinformować pracownika w postaci papierowej lub elektronicznej o:
- uwzględnieniu wniosku
- przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku
- innym możliwym terminie zastosowania elastycznej organizacji pracy, niż wskazany we wniosku.
Pozostałe wchodzące w życie w sierpniu 2022 r. zmiany w Kodeksie pracy opisaliśmy w tym artykule.
Potrzebują Państwo pomocy w kwestiach związanych z prawem pracy? Nasza Kancelaria doradza pracodawcom i pracownikom. Zachęcamy do kontaktu pod adresem kancelaria@kancelariafrey.pl
